Langs elektronische weg ter hand stellen

Uit de parlementaire geschiedenis bij de totstandkoming van de Aanpassingswet richtlijn inzake elektronische handel blijkt dat aan de informatieplicht van artikel 6:234 lid 2 wordt voldaan door duidelijk aan te geven "dat de algemene voorwaarden deel uitmaken van de overeenkomst en dat deze voorwaarden achter een duidelijk herkenbare hyperlink zijn opgenomen, mits dit gebeurt op een zodanige wijze dat algemene voorwaarden (...) kunnen worden opgeslagen en (...) toegankelijk zijn ten behoeve van latere kennisneming (Kamerstukken I, 28197, C, blz. 18). Voor de wederpartij dient aldus in één klik duidelijk te zijn welke voorwaarden het betreft. Niet is vereist dat de wederpartij eerst door de algemene voorwaarden moet scrollen en zich uitdrukkelijk ermee akkoord dient te verklaren. Dit zou immers tekort doen aan het uitgangspunt van de snelle gebondenheid van art. 6:232 (zie Kamerstukken I, 28197, C, blz. 18)

In de literatuur wordt aangenomen dat voor het opslaan niet voldoende zal zijn dat men de algemene voorwaarden via de knip-en plakfunctie van de website kan halen, maar zal men de wederpartij de mogelijkheid moeten bieden om de voorwaarden te downloaden (zie J.G.J. Rinkes en M.L. Hendrikse, Algemene Vernietigingsgronden; de informatieplicht, in: Wessels/Jongeneel/Hendrikse 2010, par. 8.7).

Indien de overeenkomst niet elektronisch wordt gesloten, biedt artikel 6:234 lid 3 de ruimte om de algemene voorwaarden toch langs elektronische weg beschikbaar te stellen. In de parlementaire geschiedenis wordt ervan uitgegaan dat dit doelmatig voor gebruiker en wederpartij kan zijn, bijvoorbeeld door omvangrijke voorwaarden via email ter beschikking te stellen. Wel wordt in de parlementaire geschiedenis eraan toegevoegd dat in dat geval gedacht kan worden aan het opnemen van de integrale tekst van de algemene voorwaarden in de bijlage van een email of aan het opnemen van een internetlink in een email door middel waarvan de wederpartij in één klik de tekst van de op haar toepasselijke voorwaarden kan raadplegen. Het enkel vermelden van een adres van een website is onvoldoende omdat de wederpartij vervolgens op die website nog moet gaan zoeken naar de op haar toepasselijke algemene voorwaarden (Kamerstukken II, 31358, nr.3, blz.9-10). In deze lijn is ook de jurisprudentie. In het arrest van 11 februari 2011 (LJN BO7108, First Data/KLM Hotspots Schiphol)) heeft de Hoge Raad (ten overvloede) - ten aanzien van een niet langs elektronische weg gesloten overeenkomst - overwogen dat een redelijke en op de praktijk gerichte uitleg van art. 6:233 onder b in verbinding met art.6:234 "niet zich met meebrengt, dat, indien de mogelijkheid tot kennisneming langs elektronische weg mag worden geboden, de gebruiker reeds aan zijn uit art. 6:233 onder b, voortvloeiende informatieplicht heeft voldaan indien de desbetreffende voorwaarden (door een zoekopdracht) op internet kunnen worden gevonden". Het wettelijk systeem van art. 6:234 legt volgens de Hoge Raad immers op de gebruiker de verplichting om het initiatief tot bekendmaking te nemen en wel op zodanige wijze dat voor de wederpartij duidelijk is welke voorwaarden van toepassing zijn en dat de wederpartij daarvan eenvoudig kennis kan nemen. (zie ook lagere jurisprudentie in die zin: Rb Utrecht 23 juli 2008, NJF 2008, 436 (Hutten Horeca); Ktg. Roermond 11 augustus 2009, RCR 2009, 74 (Euronet Internet); Rb. Zutphen 19 augustus 2009, NJF 2009, 463 (Searchfactory/Beat-It); anders Ktg. Haarlem 29 augustus 2007, NJF 2008, 42 (Marijn/Hanson).

Volgens de parlementaire geschiedenis kan terbeschikkingstelling ook plaats hebben door overhandiging van een usb-stick, dvd of cd-rom waarop de algemene voorwaarden zijn opgeslagen (Kamerstukken I, 28197, C, blz. 10). In de literatuur wordt echter de vraag opgeworpen of inderdaad reeds aan de informatieplicht is voldaan door een gegevensdrager te overhandigen, nu de wederpartij geen kennis kan nemen door het enkel overhandigen (zie E.C. Kraan-Beekman, Leerstukken - Elektronisch contracteren, maar toch de pen (moeten) hanteren? In: Contracteren 2009, nr. 3, blz. 80 e.v.).

Wel dient men erop bedacht te zijn, dat artikel 6:234 naar verwachting binnenkort weer zal worden gewijzigd en dat dienstverrichters in de zin van art. 6:230a hun algemene voorwaarden wellicht ook aan afnemers met wie niet langs elektronische weg wordt gecontracteerd ter hand kunnen stellen door verwijzing naar een website zoals bepaald in art. 6:230c onder 3 (zie nader hierover onder het kopje Dienstenrichtlijn).